เจาะลึกสตูดิโอ
เสียงกลองถูกถ่ายทอดอย่างที่ควรจะเป็น
กลองไฟฟ้า DTX ซีรีส์ของ Yamaha ได้รับความนิยมในหมู่มือกลองเนื่องจากมีฟังก์ชันการใช้งานที่ครอบคลุมและตัวอย่างเสียงคุณภาพสูง (High-Quality Sampled Sounds) เมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2024 ได้มีการปล่อยตัวอัพเดตเฟิร์มแวร์ V2.00 ออกมาให้ดาวน์โหลดสำหรับโมดูลเสียงของ DTX-PROX และ DTX-PRO โดยมีการเพิ่มเสียงกลองที่สมจริงยิ่งกว่าเดิมและให้คุณภาพเสียงที่ยอดเยี่ยมมากยิ่งขึ้น
จนถึงขณะนี้ ข้อมูลเสียงสำหรับกลองไฟฟ้าของ Yamaha มีการอัดเสียงที่ต่างประเทศเกือบทั้งหมด โดยเฉพาะในลอนดอน ซึ่งมีศูนย์พัฒนาข้อมูลของ Yamaha ตั้งอยู่ อย่างไรก็ตาม ความปรารถนาอันแรงกล้าของ Yamaha คือการนำเสนอทิศทางในทุกแง่มุมของการสร้างเสียงจากฝั่งประเทศญี่ปุ่น สำหรับการสร้างตัวอย่างเสียงกลอง Yamaha (PHX, Recording Custom) ที่รวมอยู่ในการอัพเดตซอฟต์แวร์นี้ด้วย เราจึงนำเครื่องดนตรีคุณภาพเยี่ยมมารวมกับสภาพแวดล้อมระดับชั้นนำพร้อมทีมงานที่ดีที่สุดเพื่อคุณภาพเสียงที่ยอดเยี่ยม โดยใช้กลองชุดระดับไฮเอนด์สองชุดในการสร้างตัวอย่างเสียง ได้แก่ รุ่น PHX สุดยอดแห่งกลองของ Yamaha และรุ่น Recording Custom ที่พัฒนาร่วมกับมือกลองระดับโลกอย่างคุณ Steve Gadd ทีมงานของ Yamaha ผู้ที่รู้จักกลองของ Yamaha อย่างลึกซึ้งและได้รับมอบหมายให้ทำงานร่วมกับคุณ Gadd มีความพร้อมสำหรับการปรับจูนกลองให้ได้คุณภาพดีที่สุด ผู้รับผิดชอบการสร้างตัวอย่างเสียงคือคุณ Yuji Sugiyama
Yamaha มีความคาดหวังอย่างไรต่อเสียงใหม่ๆ เหล่านี้ของ DTX-PROX และ DTX-PRO V2.0 และเสียงเหล่านี้ถูกสร้างขึ้นมาอย่างไร? เราขอให้คุณ Sugiyama ซึ่งเป็นวิศวกรระบบบันทึกเสียงเข้าร่วมในกระบวนการสร้างตัวอย่างเสียงนี้ด้วย
การสร้างสรรค์เสียง: ทีมงานที่มีศักยภาพที่สุดได้รับมอบหมายให้ทำหน้านี้ในสภาพแวดล้อมที่มีคุณภาพสูงสุดด้วยเครื่องดนตรีที่ดีที่สุด
คุณ Yuji Sugiyama เริ่มต้นอาชีพจากการเป็นวิศวกรระบบเสียง (SR) ซึ่งมีหน้าที่ในการควบคุมเสียงในการแสดงสดและสถานที่อื่นๆ หลังจากนั้น เขาจึงเปลี่ยนไปทำหน้าที่เป็นวิศวกรระบบบันทึกเสียงให้กับศิลปินที่มีชื่อเสียงมากมาย ไม่ว่าจะเป็น Nav Katze, Soft Ballet, X JAPAN, L'Arc~en~Ciel, Luna Sea, Ryuichi Kawamura, Yoshiki และอื่นๆ โดยมีประสบการณ์การทำงานในสายนี้มาแล้วกว่า 36 ปี
“ผมเคยได้มีโอกาสใช้อุปกรณ์ของ Yamaha อยู่หลายครั้งเมื่อครั้งที่ผมเริ่มทำงานใหม่ๆ ในปี 1990 ผมเคยได้ผลิตภัณฑ์ตัวอย่างเครื่องบันทึกเสียงและมิกเซอร์ในตัวรุ่น DMR-8 ตั้งแต่เปิดตัวครั้งแรก และความสัมพันธ์ของผมกับ Yamaha ก็แน่นแฟ้นขึ้นหลังจากที่ผมซื้อเครื่องดังกล่าวในภายหลังและนำมาใช้ในการทำเพลงในอัลบั้มของผม”
คุณ Sugiyama ได้มีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์หน่วยความจำพรีเซ็ตสำหรับเอฟเฟกต์ต่างๆ ประเมินชุดเอฟเฟกต์ และล่าสุด การสร้างตัวอย่างเสียง CFX สำหรับใช้กับเสียงซินธิไซเซอร์
“ดรัมแมชชีนชุดแรกที่ผมใช้คือรุ่น RX11 และ RX-5 ดังนั้น เสียงกลอง Yamaha จึงมีบทบาทสำคัญต่อประสบการณ์ทางดนตรีของผมมากกว่าที่ผมคิดไว้ซะอีก นอกจากนี้ บ่อยครั้งที่ผมรู้สึกว่าผมบันทึกเสียงกลองได้ดี และพบว่ากลองที่ใช้นั้นเป็นกลองอะคูสติกของ Yamaha หรือมือกลองที่ผมชื่นชอบก็ใช้กลอง Yamaha เช่นกัน นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ผมรู้สึกประทับใจในกลองของ Yamaha เสมอมา”
คุณลักษณะของเสียงที่สตูดิโอแห่งใหม่ภายใน Yamaha ที่ใช้ในการบันทึกตัวอย่างเสียงนั้นมีบทบาทสำคัญเช่นกัน
“เมื่อคุณบันทึกเสียงเครื่องดนตรีที่นี่ คุณจะได้เสียงที่ชัดเจนและเงียบถ้าไมโครโฟนอยู่ในระยะใกล้… และคุณจะได้บรรยากาศห้องเพียงพอถ้าวางไมโครโฟนห่างจากเครื่องดนตรีเล็กน้อย ซึ่งสตูดิโอที่จะให้องค์ประกอบดังที่กล่าวมานี้ค่อนข้างหาได้ยาก เสียงสะท้อนในห้อง หรือบรรยากาศ เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ได้เสียงที่ดนตรีที่สมบูรณ์มากยิ่งขึ้น อาจกล่าวได้ว่า มีสตูดิโอเพียงไม่กี่แห่งในญี่ปุ่นที่ให้คุณสามารถบันทึกเสียงในลักษณะที่กล่าวมาได้อย่างสมบูรณ์ นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ ก่อนหน้านี้ Yamaha เลือกบันทึกตัวอย่างเสียงโดยใช้สตูดิโอต่างประเทศ และบางสิ่งบางอย่าง ก็มีเพียงสตูดิโอต่างประเทศเท่านั้นที่สามารถทำได้ ปัจจุบันนี้ Yamaha มีสตูดิโอภายในที่ยอดเยี่ยม และผมเคยได้มีโอกาสบันทึกเสียงคุณภาพเยี่ยมให้กับผลิตภัณฑ์รุ่นเรือธง ซึ่งเป็นประสบการณ์ที่มีคุณค่ามาก”
โดดเด่นด้วย “เสียงรั่ว (Bleed)” ที่ช่วยสร้างบรรยากาศและอารมณ์ให้ใกล้เคียงกับเสียงกลองอะคูสติก
ในการบันทึกตัวอย่างเสียงใหม่ๆ เหล่านี้ ทำให้เราได้มุมมองใหม่ๆ เกี่ยวกับกลองไฟฟ้า
“ในความเข้าใจของผมคือ ณ ปัจจุบัน แต่ละตัวอย่างเสียงในชุดกลองไฟฟ้าจะถูกแยกออกจากกัน โดยมีการบันทึกเสียงกลองแต่ละใบอย่างคมชัด แต่โดยธรรมชาติแล้ว ดรัมแมชชีนกับกลองอะคูสติกเป็นสองสิ่งที่แยกออกจากกันอย่างสิ้นเชิง ดรัมแมชชีนมีบทบาทสำคัญในการสร้างสรรค์ดนตรีใหม่ๆ เนื่องจากมีเสียงเฉพาะตัวทำให้สามารถสร้างสรรค์ดนตรีบางประเภทได้ เราได้จัดประชุมครั้งแรกขึ้นเพื่อพูดคุยกันเกี่ยวกับทิศทางการทำงาน โดยมีการพิจารณากันว่าควรนำกลองไฟฟ้าเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของดรัมแมชชีนหรือไม่ หรือควรเปลี่ยนกลองอะคูสติกเป็นอย่างอื่นที่ดีกว่าและควบคุมง่ายกว่า”
Sugiyama ต้องการสร้างประสบการณ์เสียงที่สมจริงของกลองชุด ซึ่งก็คือเสียงที่ถูกถ่ายทอดออกมาเมื่อคุณนั่งลงและตีกลองอะคูสติก
“เสียงที่คุณได้ยินเมื่อตีกลองที่เป็นส่วนหนึ่งของชุดกลองเมื่อเทียบกับการตีกลองเดี่ยวๆ ที่เป็นเครื่องดนตรีจริงๆ นั้นค่อนข้างแตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น เมื่อคุณตีฟลอร์ทอม เสียงที่ได้ยินจะไม่ได้ดังออกมาจากกลองที่อยู่ทางด้านขวาเพียงจุดเดียว และเมื่อคุณเล่นเบสดรัม คุณจะได้ยินเสียงของชุดกลองทั้งชุดก้องกังวาน เสียงสะท้อนที่เกิดขึ้นนั้นทำให้รู้สึกเหมือนกำลังตีกลองจริงๆ อยู่ ในแง่ของการบันทึกเสียงกลองชุดนั้น ทีมงานที่มีความสามารถได้จัดหาชุดกลองที่ยอดเยี่ยมในสภาพที่ดีที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้มาให้ ดังนั้น เราจึงต้องการบันทึกเสียงดังกล่าว”
สำหรับการบันทึกเสียงนี้ หลายคนอาจจินตนาการว่ามีไมโครโฟนหลายตัวติดตั้งทั้งในระยะใกล้และไกลจากตัวกลอง
“เนื่องจากผมมั่นใจในเสียงที่แท้จริงของเครื่องดนตรี ผมจึงตัดสินใจใช้ไมโครโฟนจำนวนน้อยที่สุดสำหรับการบันทึกเสียงครั้งนี้ ยิ่งคุณใช้ไมโครโฟนจำนวนมากเท่าไหร่ ก็จะยิ่งทำให้มีการรบกวนสัญญาณความถี่มากเท่านั้น เพราะความถี่ต่างๆ มีแนวโน้มที่จะแรงขึ้นหรือหักล้างกันเอง ทำให้เสียงที่ได้แตกต่างจากเสียงของเครื่องดนตรีจริงๆ อย่างไม่คาดคิด สิ่งสำคัญคือการเลือกไมโครโฟนที่สามารถบันทึกเสียงได้อย่างถูกต้อง และติดตั้งในตำแหน่งที่เหมาะสม เมื่อติดตั้งไมโครโฟนไว้ที่จุดโฟกัสของเสียง คุณจะได้เสียงของชุดกลองอะคูสติกทั้งชุดโดยไม่ทำลายความสัมพันธ์ของเสียงโดยรวม”
“สิ่งสำคัญคือการสังเกตได้อย่างถูกต้องว่าเสียงเปลี่ยนไปหรือไม่ และคุณสามารถสรุปได้อย่างถูกต้องหรือไม่ ประสบการณ์ของผมทำให้ผมสามารถหาวิธีการเปรียบเทียบเสียงต่างๆ ได้” เราใช้ไมโครโฟนคอนเดนเซอร์เป็นหลัก ในการบันทึกเสียงสะท้อนในห้องทั้งหมดจากกลองชุดที่เป็นเครื่องดนตรี จากนั้นจึงประมวลผลเสียงด้วยเอฟเฟกต์ต่างๆ เช่น EQ และบีบอัดสัญญาณเพื่อเพิ่มศักยภาพของเสียงในขณะที่ยังคงรักษาคุณภาพเดิมเอาไว้
การบันทึกตัวอย่างเสียงของเราในครั้งนี้ เราได้เพิ่มเสียงรั่วของกลอง (Drum Bleed) เข้าไปด้วย ซึ่งเป็นตัวอย่างเสียงที่เราไม่เคยทำมาก่อน
“คุณลักษณะเฉพาะของกลองไฟฟ้าที่โดดเด่นคือการบันทึกเสียงกลองแต่ละใบได้อย่างคมชัด ในทางกลับกัน ผมรู้สึกว่าเมื่อคุณภาพเสียงมีความบริสุทธิ์มากจนไม่มีเสียงสะท้อนอื่นๆ มาเจือปนเลย เสียงที่ได้จะแตกต่างจากเสียงปกติที่คุณเคยได้ยินเมื่อเล่นกลองอะคูสติก”
เมื่อเรามองหาวิธีการในการจำลองเสียงที่ผู้เล่นกลองอะคูสติกได้ยิน เราพบว่าเสียงรั่ว (Bleed) คือคำตอบ
“ผมรู้สึกว่าเสียงที่ไม่เป็นระเบียบมากเกินไป ซึ่งเป็นเสียงที่เบสดรัม สแนร์ และทอมสะท้อนกันเอง จะให้ความรู้สึกในการเล่นที่ใกล้เคียงกับชุดกลองอะคูสติกมากกว่า เราจะติดตั้งไมโครโฟนในตำแหน่งที่ต่างจากที่คุณต้องการ หากคุณต้องการบันทึกเสียงก้องในห้องด้วยการใช้ไมโครโฟนแบบแอมเบียนต์ (Ambient Mic-ing) ซึ่งทำให้ได้เสียงรั่ว (Bleed) จากกลองชุดทั้งหมด”
คุณลักษณะสำคัญของตัวอย่างเสียงใหม่ๆ เหล่านี้คือ เสียงเหล่านี้สามารถใช้งานได้กับดนตรีและวงดนตรีหลากหลายประเภทมากยิ่งขึ้น โดยมีระดับความดังของเสียง (ค่า SPL)ที่ยอดเยี่ยม และเสียงที่โดดเด่นเมื่อมิกซ์กับเครื่องดนตรีอื่น และแหล่งสัญญาณเสียง
“เมื่อต้องการเพิ่มเสียงกลองในมิกซ์ ต้องไม่ตัดเสียงออกมากจนเกินไป เพราะจะทำให้ระดับความดังของเสียง (ค่า SPL) ลดลง ผมคิดว่ามือกลองจะสัมผัสได้ถึงความแตกต่างของระดับความดังของเสียง (ค่า SPL) และความโดดเด่นของเสียงกลองขณะที่เล่นอยู่ในวงพร้อมกับเบส กีตาร์ และเครื่องดนตรีอื่นๆ จากสิ่งที่เราทำในครั้งนี้ โดยเฉพาะเสียงรั่ว (Bleed) ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยเพิ่มระดับความดังของเสียง (ค่า SPL) ในวงดนตรีได้”
“การที่เราได้ร่วมสร้างสรรค์เสียงต่างๆ เหล่านี้ร่วมกับ Yamaha ซึ่งเป็นแบรนด์ญี่ปุ่นเปรียบเสมือนฝันที่เป็นจริง”
คุณ Sugiyama ทำการบันทึกเสียงให้กับศิลปินจำนวนมาก จนถูกมองว่าเป็นศิลปินด้านเทคนิค (Artistic Engineer) แต่เขาบอกกับเราว่าการคิดอย่างมีตรรกะคือสิ่งที่สำคัญต่างหาก ทัศนคตินี้เป็นส่วนสำคัญของการผลิตข้อมูลเสียงที่เขาใช้ในการสร้างสรรค์ให้กับ DTX
เฟิร์มแวร์ DTX-PRO V2 เสียงเดโม
ความท้าทายในการมีสมาธิอย่างแน่วแน่ ใส่หัวใจและจิตวิญญาณลงในแต่ละเสียง
คุณ Sugiyama ยังได้เล่าด้วยว่า การสุ่มตัวอย่างมีแง่มุมที่น่าสนใจอย่างไร
“โดยปกติแล้ว เมื่อผมบันทึกเสียงกลอง ผมจะคำนึงถึงความสัมพันธ์ระหว่างกลองกับเครื่องดนตรีชิ้นอื่น แต่ในครั้งนี้ เราโฟกัสกันที่การบันทึกทีละเสียง เช่น สแนร์ เบสดรัม และอื่นๆ นี่คือสิ่งที่ท้าทายในระดับหนึ่งสำหรับผม การบันทึกเสียงในครั้งนี้ให้ความรู้สึกที่น่าตื่นเต้นและแปลกใหม่ไปกว่าการบันทึกเสียงที่ผมเคยทำมา เนื่องจากต้องมีสมาธิจดจ่ออยู่กับแต่ละเสียง”
“ผมอยากพัฒนาตัวอย่างเสียงใหม่ๆ เหล่านี้ต่อไปเรื่อยๆ ในอนาคต ผมคิดว่ามันน่าจะสนุกมากถ้าเราสามารถสร้างเอฟเฟกต์เสียงเชิงพื้นที่ได้ เช่น การจำลองบรรยากาศของสถานที่ที่มีกลองเล่นอยู่จริงๆ”
เราเชื่อว่าข้อมูลเสียงที่จะถูกพัฒนาต่อไปในอนาคตจะปลุกเร้าให้มือกลองได้สัมผัสประสบการณ์ใหม่ๆ ในการแสดงกลอง
ประวัติ
คุณ Yuji Sugiyama
เกิดที่โอซาก้า ในปี 1964 คุณ Sugiyama เริ่มต้นเส้นทางอาชีพวิศวกรระบบเสียง (SR) ในปี 1988 โดยได้ร่วมงานกับศิลปินมากมายนับตั้งแต่นั้นมาในฐานะวิศวกรระบบบันทึกเสียงและผู้ผลิตเสียง (Sound Producer) ในเดือนเมษายน 2022 คุณ Sugiyama ได้วางจำหน่ายหนังสือ ชื่อว่า “Shin-Rekodingu/Mikishingu no Zen-chishiki (Zen-chishiki Series)” (ทุกสิ่งที่วิศวกรระบบบันทึกเสียงต้องรู้ และอื่นๆ อีกมากมาย!) ผ่านทาง Rittor Music ประสบการณ์ของเขาที่มีกับผลิตภัณฑ์ Yamaha ซึ่งประกอบไปด้วยชุดเอฟเฟกต์และอุปกรณ์บันทึกเสียง รวมถึงข้อมูลเสียงสำหรับเปียโนดิจิตอลและซินธิไซเซอร์
